जेनजी आन्दोलनले नेताहरूलाई सेनाको छायामा धकेल्यो
असोज ४, काठमाडौं । भदौ २३ गते प्रहरीको गोलीकाण्डमा २३ जनाको ज्यान गएपछि सुरु भएको जेनजी आन्दोलन राजधानीमै सत्ता संरचनालाई हल्लाउने तहमा पुग्यो। आन्दोलन चर्किएसँगै संसद भवनदेखि सिंहदरबार र बालुवाटारसम्म आगजनी र तोडफोड भयो। यसबीच प्रमुख दलका शीर्ष नेताहरू आफ्नै घर र कार्यालयमा सुरक्षित रहन नसकी नेपाली सेनाको ब्यारेकभित्र आश्रित हुन बाध्य भए।
नेकपा (माओवादी केन्द्र) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ आफ्नी छोरी गंगासहित सिंहदरबारभित्रै रहेको नरसिंहदल गणमा तीन रात बिताए। पूर्वप्रधानमन्त्री प्रकाशमान सिंहलाई सेनाले नारायणहिटीस्थित ब्यारेकमा राख्यो भने राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलदेखि अधिकांश मन्त्रीहरू भैरवनाथ गणमा सराइए। यसरी सेनाको ब्यारेक आकस्मिक ‘नेता निवास’ बन्न पुग्यो।
सबैभन्दा पहिला निशानामा परेका नेपाली कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा र उनकी पत्नी आरजु राणामाथि तोडफोड र कुटपिट भयो। उनीहरूको उद्धार ढिलो हुँदा देउवा दम्पती घाइते अवस्थामा मात्र जोगिन सके। त्यस्तै, नेकपा (एकीकृत समाजवादी) का नेता झलनाथ खनाललाई छाउनी ब्यारेकमा लगिएको थियो तर उनकी पत्नी रविलक्ष्मी चित्रकार घरमै आगजनीमा गम्भीर घाइते भइन्।
तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली आन्दोलनले बालुवाटार घेरिसके पनि लामो समयसम्म राजीनामा दिन तयार भएनन्। अन्ततः दिउँसो राजीनामा दिएपछि मात्र सेनाको हेलिकोप्टरले उनलाई, पत्नी र नजिकका सहयोगीलाई सुरक्षित स्थानमा पुर्यायो। तर एमालेका अन्य शीर्ष नेता विष्णु पौडेल र शंकर पोखरेल आन्दोलनकारीबीच अल्झिएर अन्यत्र शरण लिन बाध्य भए।
जेनजी आन्दोलनले देशको शक्तिकेन्द्र सिंहदरबार र संसद भवनमात्र होइन, सत्तासीन दलका नेताहरूको निजी आवासलाई समेत निशाना बनायो। यसले व्यापक जनअसन्तोषको स्वरूप मात्र होइन, दलहरू आफ्नै राज्य संयन्त्रमा भन्दा सेनाको सुरक्षा घेरामा बढी सुरक्षित देखिन पुगेको तथ्यलाई पनि उजागर गर्यो।
भदौ २५ गतेदेखि नयाँ सरकार गठनको प्रक्रिया सुरु भएसँगै तनाव क्रमशः कम हुँदै गयो। सेनाको संरक्षणमा रहेका नेताहरू फेरि आफ्ना पार्टी गतिविधिमा फर्किएका छन्। तर राजधानीमा देखिएको धुवाँ र भग्नावशेष अझै पनि आन्दोलनको कठोर स्मृति जस्तै बाँकी छ।